Pijndagboek als pijn niet minder wordt bij revalidatie

Een pijndagboek kan inzicht geven als de pijn in een revalidatietraject niet minder lijkt te worden. Soms LIJKT de pijn niet minder te worden. Door de ervaren pijn af te zetten tegen de mogelijkheden en de gebruikte pijnstillers wordt duidelijk of de revalidatie wel naar wens verloopt.

Wat is een pijndagboek en hoe en waarom gebruik ik in de fysiotherapie een pijndagboek. Pijndagboek als PDF-download.

Hier een video met veel informatie:

  1. Er gaat iets mis tijdens de revalidatie, iets houdt het genezingsproces tegen. In dat geval moeten we uitzoeken wat dat is, waarom, en wat we eraan kunnen doen.
  2. Er gaat helemaal niets mis, dit is de manier waarop we beter worden.

Dat behoeft enige nadere uitleg

Een paar weken nadat we door de rug zijn gegaan, geopereerd zijn of wat ook, lijkt de pijn niet af te nemen, mensen worden dan ongerust, willen weten of ze wel op de goede weg zijn.

Hier komen we tot de kern van mijn betoog

Als ik niet zou vragen naar een paar andere dingen die direct met de mate van pijn, te maken hebben, dan weet ik eigenlijk nog niets, dan vergeet ik de essentiële dingen, en de patiënt wordt onzeker over zijn revalidatie.

Ik vraag een aantal dingen die nauw samenhangen:
1. Geef de pijn (en eventueel de stijfheid) eens een cijfer? Dit geeft dus een indruk van de hoeveelheid ervaren pijn.

2. Hoeveel pijnstillers gebruikt u op dit moment? Als de pijnstillers verhoogd zijn en de pijn blijft op een 8, dan is er dus een TOENAME van de pijn, ALARM! Als de hoeveelheid pijnstillers verlaagd is terwijl de pijn stabiel blijft, dan gaan we wel de goede kant op. Dat realiseert niet iedereen zich, dus dat mag wel even benadrukt worden.

3. Hoe vaak hebt u die pijn? In het begin is er misschien de hele dag een score van 8, later zijn alleen verkeerde bewegingen een 8 waardig, terwijl de pijn in rust afgenomen is tot een 3. Dan is er dus aantoonbaar verbetering!

4. Wat kan u nu? Mobiliteit, kracht, actieradius. Als iemand in het begin nauwelijks uit zijn bed kon, terwijl hij nu naar de praktijk kan lopen, dan is er, met ongeveer dezelfde pijn, een enorme verbetering.

Deze vragen horen bij elkaar en geven een juist en inzichtelijk beeld van hoe het met de patiënt en met zijn klachten gaat!

Ik merk altijd, dat mensen de pijn alleen als pijn ervaren en niet in deze context plaatsen. Daar ben ik dan voor, als fysiotherapeute, om het perspectief weer te laten zien.Of, zoals nu, u op deze website te stimuleren dat zelf te doen.

Voorbeeld van zo’n gesprekje

Patiënt:
de pijn neemt nauwelijks af, was eerst een 8, en nu een 7. Ik heb het gevoel dat ik niet hard vooruit ga.

Therapeut:
De pijn was een 8 met 6 paracetamols en spierverslappers terwijl je niet je bed uit kon, en is nu een 7, met hooguit 4 paracetamols en geen spierverslappers meer, en je loopt nu naar de praktijk. Je bent enorm vooruit gegaan. De pijn is vermoedelijk, want meestal, het laatste dat op gaan knappen, eerst komt de rest. En als het nu al zo is vooruitgegaan, dan komt de rest ook wel.

Dit geeft vanzelfsprekend veel inzicht in wat er gebeurt.

Hoe komt dat zo?

1. onze ergste ellende zijn we vaak snel vergeten, we weten wel dat het erg was, maar niet meer hoe erg. Daardoor zien we vaak niet hoeveel we al zijn opgeknapt.

2. Mensen willen graag vooruit, ook als dat pijn doet. Als het even kan, dan doen mensen zoveel als mogelijk is binnen de pijn. Uit bed naar de WC, zelfstandig douchen, even om een boodschap. Als het half kan dan doen we het.

3. Daardoor nemen vaak eerst de mogelijkheden, de bewegingsvrijheid, de actieradius toe, en daarna neemt de pijn pas af. We hebben geen zin om te wachten met bewegen tot de pijn helemaal weg is. Dat kan ook vaak niet.

4. We hebben ook geen geduld met ziek zijn, we willen gisteren weer beter zijn. Daarom gaat het voor ons gevoel nooit snel genoeg.

5. Een lichaam heeft tijd nodig om te herstellen. Die tijd moet je het wel gunnen.

Als mensen zich zorgen maken over hun herstel dan werkt dat niet lekker. Ze moeten zelf zien, inzichtelijk maken, dat ze vooruit gaan.

Om die reden wacht ik de vragen over de pijn die niet afneemt niet meer af: geef ik veel van mijn patiënten een opdracht: houdt zelf een pijndagboek bij. En dan niet een waarin we alleen de pijn noteren. Alleen de pijn noteren is zinnig bij bijvoorbeeld het instellen van pijnmedicatie bij bv doorbraakpijn bij kanker, maar niet bij een revalidatieproces.

Ons pijndagboek omvat zoals boven al is verteld, niet alleen de pijn, maar ook hoe de pijn zich gedraagt, het aantal pijnstillers en wat we kunnen en wat nog niet. Hierdoor krijgen we veel beter inzicht in ons herstel.

Ik heb er een voorbeeld van gemaakt en als PDF hieronder gezet, klaar om te downloaden en uit te printen.

Hier mijn pijndagboek (PDF)

Advies voor invullen: Als u het prettig vindt, houdt het dan elke dag bij, maar 2x per week is al prima.

Na een tijdje neemt u dan weer de eerste datum erbij, en u kijkt niet alleen of de pijn minder of minder frequent is geworden, maar ook of u minder medicatie gebruikt en of u al meer kan in het dagelijkse leven.Het kan enorm verhelderend werken om inzichtelijk te krijgen welke vooruitgang er wel of niet is.

Kijk niet elke dag in het pijndagboek

1. Revalidatie heeft gewoon tijd nodig, dus een dag met de dag ervoor vergelijken doet niet veel.

2. Daarnaast gaat het beter worden niet in een rechte lijn, maar in een zigzaglijn. Vandaag 2 stapjes vooruit, morgen weer 1 stapje terug. Accepteer dat, zo werkt het gewoon.

Mocht dat pijndagboek aantonen dat er geen verbeteringis, ook dan heeft het zijn nut. Neem het dan mee naar de huisarts, de fysiotherapeut of de specialist, dan kunt u er goed over praten.

Mijn motto: meten is weten. Meestal neemt het veel ongerustheid weg.

Ik hoop dat u er wat aan heeft, geef het het voordeel van de twijfel. In mijn ervaring gaf dit pijndagboek altijd heel veel inzicht en vaak ook grote opluchting.

Even schoppen tegen een heilig huisje

Dit simpele pijndagboek vervangt de verplichte vragenlijsten in de fysiotherapie: de VAS score tot op de millimeter en de PSK-lijst, kost minder administratieve tijd en geeft meer inzicht aan de patiënt, ook zonder dat de fysiotherapeut moet interpreteren.

De tijdsbesparing kunnen we beter besteden aan de patiënt. Wetenschappelijk onderzoek wordt toch maar in weinig praktijken gedaan. Stop met die berg verplichtingen in de medische wereld! Geef de zorgprofessional zijn eigen verantwoordelijkheid en zijn beroepsinzicht. Geef de patiënt meer tijd en de administratie minder tijd! We zijn toch goed opgeleid? De patiënt die niet tevreden is kiest met zijn voeten, er is keuze genoeg in zorgprofessionals! We zorgen echt wel dat we kwaliteit blijven leveren, ook als we niet vinkjes plaatsen achter alle ingevulde vragenlijsten.

Kan u hier iets mee? Reacties zijn van harte welkom!

2 reacties

  1. Wat een handig idee om een pijndagboek bij te houden als het lijkt dat de pijn niet minder wordt. Mijn oom is aan het revalideren en dit is misschien wel iets voor hem. De verschillende punten leggen helder uit hoe je dit het beste kan doen. Bedankt!

    1. Beste Jan,

      Dank voor het compliment, ik heb het in de praktijk zo vaak zien gebeuren dat mensen echt beter aan het worden zijn zonder dat zelf al te merken. Wens je oom succes met de revalidatie,
      groet, Conny

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.